Saturday, March 14, 2020

Breve resumu kona ba inundasaun iha Capital Dili -dia 13/3/2020

Eventual kausa transtornos boot ba populasaun sira iha capital Dili no ninia aredores

Bee sae iha Dili. fonte: Tmor Post(facebook)



DNMG-Tuir observasaun husi modelus meteorolojikus (ECMWF no GFS) hatudu tiha ona katak ,segunda semana fulan marsu nian, Ilha Timor experimenta tiha ona udan ho intensidade fraku too moderado desde dia 09-10/3/2020 no husi dia 11-12 /3/2020 Ilha Timor , liuliu parte central foho( Ermera, Aileu, Ainaru, Manatuto, Baucau) nian simu udan ho intensidade moderado too forte ho volume ~110 mm/dia ba loron ida ( signifika katak durante loron ida, rai (tanah)kada metro quadradu simu udan beem 110 litrus).

Ho eventual refere ( udan husi segunda too quinta-feira) , rai (tanah) simu udan beem liu tiha ona ninia kapasidade de inflitrasaun (kapasidade rai nian hodi kapata/supa bee ba rai okos).

Hodi nune iha sexta-feira dia 13/3/2020, wainhira udan comesa monu rai iha  periode entre meio-dia no lokraik durante oras rua ho  volume boot (~ 15 mm/h)  . Rai la konsegue kapta ona beem refere, ikus mai udam bem latama ba iha rai laran mas naksulim deit iha rai letem.

Estasaun meteorologika konvensional DNMG nian nebe instala iha Aeroporto Comoro registra volume udan beem ho valor akumuladu total diaria  hamutuk 37.5 mm. Atu akresenta deit katak udam beem waunhira liu 30 mm/dia, iha potensia makas atu kausa alagamento, inundasaun no rai monu.

Iha loron 13/3/2020, udan ho intensidade boot akontese tiha ona iha parte foho (Ermera no Aileu), tamba efeito topografia no geomorfologia Dili nian nebe iha altuidade badak liu compara ho Ermera no Aileu, , entaun bee husi foho lao tuir mota mai hotu ba diresaun capital Dili nian.

Ho deficit no sistema drainagem Capital Dili nian neebe la dun eficas no efiseinte  atu canalize bee neebe tun husi foho (mota) ba tasi. Consequentemente bee refere (mota) sae  no halai sees husi ninia fatin hodi kausa danos no estragus  ba patrimonio publiku no privado no halakon vida.


Previsao ba domingo no segunda-feira (15-16/3/2020)

Ba domingo (15/3/2020) , dadersan hahu ho atmosfera estavel, maioria naroman sem kalohan. Lokraik too kalan iha possibilidade udan fraku ba moderado ba Timor laran tomak menos ba regioes sira costa sul laiha previsaun ba udan.

Ba segunda-feira( 16/3/2020), dadersan naroman iha Timor laran tomak. Iha parte meiodia ba kalan udan ho possibilidade boot ba udan ho intensidade fraku ba forte Iha Timor laran tomak.

Udan forte ba municipio Bobonaro, Ermera, Aileu,Ainaro, Manatuto, Baucau, Lautem.



Boletim emitido: 14-03-2020 às 17:00 HL
Boletim válido até: 17-03-2020 às 00:00 HL

Direção Nacional de Meteorologia e Geofísica – Ministério de Transportes e comunicações de Timor Leste


No comments:

Post a Comment

AVISO

                                                              LALORAN TASI BO’OT DNMG - Fo hatane ba comunidade sira nebe maka f...